Seminar Arbeidsparticipatie van vluchtelingen in Nederland: Bedoelde en onbedoelde resultaten van beleid

Datum en tijd: Maandag 18 november 2024, 13:00 – 17:30 uur (zie programma hieronder)

Locatie: Centraal Bureau voor de Statistiek, Henri Faasdreef 312, 2492 JP Den Haag [Tinbergenzaal]

Aanmelden? Klik hier

Deelname aan de arbeidsmarkt is een belangrijk aspect om de maatschappelijke positie van vluchtelingen te bepalen. Daarbij is, met de huidige krapte op de arbeidsmarkt, arbeidsmarktparticipatie van vluchtelingen extra belangrijk. Toch ondervinden vluchtelingen, in vergelijking met de Nederlandse bevolking, een achterstand bij het vinden van een (stabiele) positie op de arbeidsmarkt. Dit komt deels door de minder gunstige startpositie van de groep, doordat ze bijvoorbeeld de Nederlandse taal niet goed beheersen.

Maar speelt beleid ook een rol? Wat zijn de (on)gunstige kenmerken van de plaats waar de statushouders wonen die hun arbeidsparticipatie bevorderen of juist belemmeren? Blijven deze positieve of negatieve effecten voor altijd of veranderen ze door de tijd? In hoeverre beïnvloeden de beleidsmaatregelen tijdens de opvang en de daaropvolgende inburgering hun kansen op de arbeidsmarkt?

Tijdens dit middag-seminar wordt ingegaan op de arbeidsmarktpositie van vluchtelingen met een focus op Syrische statushouders en Oekraïense ontheemden.

Sprekers

Inleiding door middagvoorzitter Prof. Dr. Jaco Dagevos (Sociaal Cultureel Planbureau/Erasmus Universiteit)

Het spreidingsbeleid remt de arbeidsdeelname van statushouders  – Ids Baalbergen, MSc (Universiteit Utrecht) en Prof. Dr. Anet Weterings (Planbureau voor de Leefomgeving).

Deze presentatie gaat over de invloed van het spreidingsbeleid op de arbeidsdeelname van statushouders. De resultaten laten zien dat de kenmerken van de plek waar statushouders worden gehuisvest na het verlaten van het asielzoekerscentrum invloed hebben op de kans dat zij werk vinden. Statushouders die geplaatst worden op een plek met ongunstige sociale, economische en institutionele ‘aankomstinfrastructuren’ vinden minder snel werk.

Ongelijke baankansen als gevolg van spreidingsbeleid: welke ontwikkelingen zijn er over de tijd? – dr. Kasper Otten (Wetenschappelijk Onderzoek- en Data Centrum)

In zijn bijdrage kijkt Kasper Otten naar hoe de invloed van de plaatsingsregio op de baankansen van statushouders over de tijd verandert. Heeft de plaatsingsregio vooral in de eerste periode een invloed op de baankansen en dooft de invloed daarna uit? Of is de invloed van de plaatsingsregio stabiel, of wordt deze zelfs groter over de tijd? Kasper analyseert dit met behulp van longitudinale surveys en register data. Kennis van deze ontwikkelingen over de tijd is van groot belang om te bepalen in hoeverre spreidingsbeleid de arbeidsparticipatie van statushouders over de lange termijn beïnvloedt.

Work first or settle first? – Ben van Enk, MSc (Wetenschappelijk Onderzoek- en Data Centrum /Erasmus Universiteit)

Deze bijdrage zal zich richten op de vraag welke rol beleid met een settle-first of work-first benadering speelt in de vroege arbeidsmarktintegratie en taalverwerving van recente vluchtelingen. In andere woorden, hebben investeringen ‘aan de voordeur’ door middel van de inburgering de voorkeur, of is het beter de focus te leggen op snelle arbeidstoeleiding? Deze vragen zullen beantwoord worden door middel van een vergelijking van Syriërs (‘settle first’) en Oekraïners (‘work first’) (wellicht met voorlopige resultaten). Daarbij wordt gebruik gemaakt van een combinatie van grootschalige representatieve survey- en bevolkingsregisterdata.

Effecten van beleid op de transities uit en naar bijstand onder statushouders – dr. Vardan Barsegyan & drs. Samir Negash (Wetenschappelijk Onderzoek- en Data Centrum).

De bijdrage van Vardan Barsegyan en Samir Negash gaat over in welke mate beleidsmaatregelen de duur van de afhankelijkheid van bijstandsuitkering onder statushouders in Nederland beïnvloeden. Wordt bekeken hoe de omstandigheden tijdens het asielproces, in het bijzonder de duur van het verblijf en de frequentie van verhuizingen tussen de opvangcentra de duur van het gebruik van sociale bijstand beïnvloeden. Daarnaast kijkt deze bijdrage naar de effecten van het voltooien van het verplichte inburgeringsprogramma op de duur van de bijstandsafhankelijkheid. Data komt uit de CBS-registergegevens van de algehele populatie statushouders die tussen 2014 en 2016 naar Nederland zijn gekomen.

Reflectie door Prof. dr. Monique Kremer (Advies Raad Migratie/Universiteit van Amsterdam)

In haar bijdrage kijkt Monique Kremer vooruit naar aanleiding van de presentaties van deze middag. Wat zijn nu de kennishiaten? 

Programma

12:30-13:00 uur Inloop met koffie en thee

13:00-13:20 uur Opening en Inleiding op de middag door Jaco Dagevos (SCP/EUR)

13:25-13:40 uur Het spreidingsbeleid remt de arbeidsdeelname van statushouders  – Ids Baalbergen (UU) en Anet Weterings (PBL/Rijksuniversiteit Groningen).

13:45-14:00 uur Ongelijke baankansen als gevolg van spreidingsbeleid: welke ontwikkelingen zijn er over de tijd? Kasper Otten (WODC).

14:00-14:20 uur Q & A

14:25-14:45 uur Pauze

14:50-15:05 uur Work first or settle first? Ben van Enk (WODC/EUR).

15:10-15:25 uur Effecten van beleid op de transities uit en naar bijstand onder statushouders  Vardan Barsegyan & Samir Negash (WODC).

15:30-15:50 uur Q & A

15:55-16:10 uur Reflectie Monique Kremer (ARM/UvA)

16:15-16:30 uur Q & A /discussie

16:30-17:30 uur Borrel

Nederlands
English Nederlands